De winter is voorbij en er wacht ons en vele andere camper- en caravan liefhebbers hopelijk een mooi vakantieseizoen. Onze camper heeft inmiddels de jaarlijkse kleine beurt gehad en staat weer voor de deur. Wij gebruiken het Paasweekend doorgaans als de start van ons seizoen en omdat we optimaal willen genieten, kiezen we niet voor een verre reis, maar blijven we dicht bij huis. Wij bezoeken slechts één camperplaats, de IJsseldelta Marina in Hattem (Gelderland). Deze camperplaats ligt aan de jachthaven van het oude Hanzestadje Hattem, dichtbij plaatsen als Zwolle, Wezep, Kampen en Harderwijk. De ligging van deze camperplaats maakt het mogelijk om in de geschiedenis van de Hanzesteden in Nederland te duiken, om te fietsen door de IJsseldelta en om te genieten van de mooie natuur rondom het Veluwemeer. Hoewel deze korte trip niet doorspekt is met reisetappes met onze camper, houden we toch een beknopte blog bij.
Hanzesteden in Nederland
Al in de tiende en elfde eeuw ontstond in het gebied in Duitsland, Nederland, Vlaanderen, maar ook in Scandinavië en Polen, een netwerk van ruim 200 handelssteden. Dit Netwerk noemen we het Hanzeverbond. In die zelfde tijd waren de steden die wij nu als groot en welvarend kennen (denk bijvoorbeeld aan Amsterdam) nog slechts grote dorpen. De steden van het Hanzeverbond, de zogenaamde Hanzesteden, hadden zich toen echter al ontwikkeld tot grote en machtige handelscentra. De welvaart zag je terug in (zeker voor die tijd) imposante en grote gebouwen waar bijvoorbeeld de rijke kooplieden woonden en werkten. Het centrum van het Hanzeverbond was de Duitse stad Lübeck. Daar werden af en toe bijeenkomsten gehouden waarbij vertegenwoordigers van de verschillende steden aanwezig waren. Het samenwerkingsverband kende bijna geen spelregels. Je kon als stad vrijwillig lid worden, zonder dar er centrale regels en richtlijnen waren.
Een belangrijke reden voor het succes van de Hanzesteden is het feit dat Ωe hun krachten bundelden, waardoor individuele kooplui beschermd werden tegen de vele Heren van die tijd die land in bezit hadden. De steden wisselden kennis en informatie met elkaar uit. Er werd van alles verhandeld. Zout, vis, bier, granen dierenhuiden en nog veel meer, werden vooral via waterwegen (zeeën en rivieren) tussen de steden vervoerd. Dit gebeurde op kenmerkende schepen, de zogenaamde Koggen. De steden kenden een bloeiende economie en veel van die rijkdom is tot op heden bewaard gebleven.
Onze reis voert naar een van die hanzesteden: Hattem, maar daarover meer in onze blogs.
Hattem (15 april 2022)
De Gelderse gemeente Hattem ligt tussen de noordrand van de Veluwe en de rivier de IJssel. Het stadje zelf heeft een rijke historie die recent nog eens mooi belicht werd in de NPO serie "het verhaal van Nederland'. Later dit weekend lopen wij de audioroute die bij deze serie hoort en gaan we in onze blog ook verder in op de historie van de stad. Hattem is een van de vele Hanzesteden die Nederland rijk is. De rijkdom van weleer is nog goed te zien aan de gebouwen die de tand des tijds doorstaan hebben. Als je door de veertiende eeuwse Dijkpoort de stad in loopt, lijkt het alsof je terug in de tijd stapt. De nauwe steegjes ademen de sfeer van weleer en het ontbreekt niet aan terrassen en restaurants.
Wij stonden met onze camper op IJsseldelta Marina, een mooie plek aan de jachthaven van Hattem. Omdat het Paasweekend voor veel camperaars het eerste weekend van het seizoen is, hadden wij vooraf een plekje gereserveerd. De camperplaats stond helemaal vol, maar door het jaar heen kun je hier ook prima zonder reservering naartoe reizen.
Zwolle (16 april 2022)
Na de eerste nacht van dit seizoen in de camper, hebben we vanochtend rustig ontbeten en zijn daarna met de fiets op pad gegaan naar Zwolle, opnieuw een Hanzestad. Vanaf de camperplek vaart in het hoogseizoen een veerpond dwars door de IJsseldelta van Hattem naar een aanlegsteiger een paar kilometer buiten Zwolle. Dit veerpond vaart echter pas vanaf Hemelvaartsdag, dus wij kozen voor een knooppunten route die via een aantal omwegen in een half uurtje van de camperplek naar hartje Zwolle leidde. Onderweg passeerden wij de IJsel via de kenmerkende rode spoorbrug, waarvandaan het uitzicht over het rivierengebied adembenemend is.
Wij begonnen onze verkenning van Zwolle aan de Sassenpoort. Deze poort in de voormalige stadsomwalling bood toegang tot de binnenstad, maar was ook een belangrijk verdedigingswerk. Boven de centrale doorgang bevinden zich drie gaten in een weergang. Deze gaten werden gebruikt om hete pek op eventuele aanvallers te gooien. Zo liet je het wel uit je hoofd om langs deze weg de stad aan te vallen.
Vanaf de Sassenpoort hebben we een mooie audiowandeling door Zwolle gemaakt. We zagen de verschillende kerken, pleinen en paleisachtige gebouwen die ook hier herinneren aan de tijd dat de stad een welvarend handelscentrum was. Een bezoek aan Zwolle vraagt ook om een bezoek aan een van de grootste en mooiste boekhandels van ons land: Waanders in de Broeren. Deze gigantische boekhandel ligt in een voormalige kerk en ademt een heerlijke sfeer. Naast een goed boek, vind je er ook een heerlijke kop koffie of een andere versnapering. De sfeer wordt compleet gemaakt door live muziek van (in ons geval) een jazz gitarist. Een ander highlight van Zwolle is museum de Fundatie. Als we morgen tijd over hebben, gaan we daar zeker nog kijken.
Blauwe vingers
De inwoners van Zwolle worden ook wel 'Blauwvingers' genoemd. Deze bijnaam komt uit een grijs verleden. Toen in 1682 de toren van de Sint Michaëlskerk na en brand instortte, raakten ook de klokken onherstelbaar beschadigd. Het klokkenspel werd verkocht aan de naburige Kampenaren, maar tegen een veel te hoge prijs. De Kampenaren op hun beurt betaalden in de kleinst mogelijke munteenheid. Het tellen van het vele kleingeld leverde de Zwollenaren blauwe vingers op, vandaar de bijnaam die tot op de dag van vandaag gebruikt wordt.
Kampen (17 april 2022)
De derde Hanzestad die wij dit weekend aandeden was Kampen. De stad, met het zo kenmerkende stadsgezicht, aan de IJssel, weerspiegelt net als Zwolle en Hattem de rijkdom van weleer. Omdat Kampen vrijwel volledig gelegen is op een rivieren eiland, is de fietstocht er naartoe al een belevenis. De route die wij kozen voerde vooral door de uiterwaarden van de IJssel. Deels staat dit gebied nu, zo vroeg in het voorjaar, nog onder water. Het is een broedplaats voor vogels wat mooie vergezichten oplevert.
De stad Kampen reden wij door de Broederpoort binnen vanuit de kant van de IJssel. Kampen telt drie stadspoorten die goed behouden zijn gebleven. Naast de Broederpoort behoren ook de Cellebroederspoort en de Koornmarkstpoort tot de verdedigingswerken uit de 17e eeuw, toen de stad haar hoogtijdagen beleefde, Wij gebruikten net als in Zwolle de Izi app en wandelden de wandeling 'Gluren door de muren van Kampen'. De wandeling geeft een mooie kijk op de ontwikkeling van de stad Kampen tot een belangrijke handelsstad in de keten van Hanzesteden. Langs het water van de IJssel liggen grote zeilschepen die iets van de sfeer laten zien die er in de glorietijden van Kampen geheerst moet hebben langs het water. De zo kenmerkende Kamper Kogge (een schip waarmee handel gedreven werd) hebben we helaas niet gezien. Wat we wel zagen waren kerken. Heel veel kerken. Protestants, Hervormd, Doopsgezind, Katholiek, Kampen ligt bezaaid met kerken die vrijwel allemaal een rijke historie hebben.
Kampen was een bijzondere en cultureel rijke bestemming. De fietsroute terug, voerde ons via de andere IJssel oever door een aantal pittoreske dorpjes naar Hattem. Zo vroeg in het voorjaar liggen de weilanden bezaaid met kalfjes en lammetjes. Opvallend waren de vele ooievaarsnesten die verspreid over de weilanden vanuit de dijk te zien zijn. Het blijft bijzonder om deze machtige vogels op hun nesten te zien landen.
Hattem (18 april 2022)
Op de laatste dag van ons verblijf in de IJsseldelta zijn we vroeg opgestaan. Voor vetrek wilden we nog een bijzondere wandeling door Hattem en de omgeving van de oude Hanzestad maken. De afgelopen weken hebben wij bij de NPO " het verhaal van Nederland" gevolgd. Deze serie vertelt in een aantal aflevering het verhaal van de geschiedenis van ons land van de Bronstijd tot en met de tweede Wereldoorlog. Bij de afleveringen horen zogenaamde podwalks. Dit zijn wandelingen door de omgeving van een van de plekken die ook in de serie aan de orde komen. Met behulp van een app vertelt verteller Daan Schuurmans het verhaal van die aflevering in geuren en kleuren terwijl je door de omgeving wandelt waar het verhaal zich afgespeeld heeft.
Wij zijn rond negen uur een stuk buiten de stad aan onze wandeling begonnen. De strijd tussen patriotten en prinsgezinden in de achttiende eeuw stond centraal. In Hattem werd in zekere zin de basis gelegd voor wat wij nu kennen als onze democratie met zowel een parlement als een koning of koningin. De wandeling voerde langs de belangrijke plekken in de stad waar de revolutie zich voltrok. Een belangrijke figuur in deze strijd was Herman Willem Daendels (1762 - 1818) die de revolutie leidde, verbannen werd, als bevelhebber met de Fransen terug kwam en uiteindelijk een grote rol spelde bij het tot stand komen van wat wij nu kennen als Nederland.
Tot slot
De drie dagen in de IJsseldelta waren, mede door het heerlijke weer, echt prachtig. De omgeving nodigt uit om te fietsen en te wandelen. De steden en stadjes bieden cultuur en vertier en de camperplek die we aandeden was een aanrader. we stonden zoals gezegd op IJsseldelta Marina in Hattem (https://www.ijsseldeltamarina.nl). Dit is een plek die prima geschikt is voor mensen die de faciliteiten van hun eigen camper gebruiken, maar wel gebruik willen maken van het eenvoudige maar schone sanitair.Voor drie overnachtingen betaalden wij €58,50 inclusief elektra, water en toeristenbelasting. De ligging, meteen aan de rand van Hattem, zorgt ervoor dat je snel de stad in kunt voor een boodschap of voor een hapje en een drankje op een van de vele mooi gelegen terrassen in het centrum.
Voor onze fietstochten gebruikten wij de gratis fietsknooppunten app die je kunt downloaden op https://www.fietsknoop.nl/app of via de app stores van Apple en Google. De wandelknooppunten app is langs dezelfde weg te downloaden. Voor de audiowandelingen gebruikten wij tenslotte de app van IZI travel (https://izi.travel/nl/app). Ook deze app is gratis.
De trip naar Hattem zit er weer op, maar de volgende trip komt er alweer aan. Op 27 april vetrekken wij voor een dikke week naar Zuid Engeland. daarover later meer.
Reactie plaatsen
Reacties