Een rondje Balkan (zomer 2024)

De grote zomerreis van dit jaar voert ons naar de Balkan. We zijn in het verleden al regelmatig met de caravan die kant op geweest. Slovenië en Kroatië zijn bekend terrein. Bosnië Herzegovina, onze bestemming van dit jaar,  is echter volledig nieuw voor ons. Als je in je vrienden en kennissenkring vertelt dat je die kant op gaat, hebben mensen nog niet meteen het gevoel dat dit buurland van Kroatië, Servië en Montenegro  een vakantiebestemming is. Wij herinneren ons dit land vooral van de laatste Balkanoorlog. Tussen 1990 en 1995 ontplofte het hele gebied en pas met de Dayton Akkoorden in 1995 keerde de rust terug. De hele regio, en dus ook Bosnië en Herzegovina, heeft geleden onder het conflict. De directe aanleiding was het feit dat Kroatië en Slovenië zich op in juni 1991 onafhankelijk verklaarden en het voormalige Joegoslavië verlieten. Servië was het hier niet mee eens en pakte de wapens op.  Wat volgde was een burgeroorlog die Europa vijf jaar lang in haar greep hield.  In Bosnië-Herzegovina zelf begon de oorlog op 6 april 1992. De aanleiding hier was een referendum over onafhankelijkheid. Er stonden  drie partijen tegenover elkaar: Bosnische Kroaten, Bosnische moslims (Bosniakken) en Bosnische Serven. Alle partijen maakten zich tijdens het conflict schuldig aan misdrijven. Na de oorlog heeft de hele regio een behoorlijke tijd nodig gehad om te herstellen. Waar Slovenië en Kroatië inmiddels weer begeerde toeristisch trekpleisters zijn, is Bosnië Herzegovina pas de laatste jaren weer enigszins op de radar van toeristen. In die zin is het misschien wel een vooralsnog goed bewaard toeristisch geheim. Het land heeft heel veel te bieden. De schitterende natuur, de prachtige steden en Ottomaanse invloeden, in combinatie met het feit dat het land nog niet overspoelt wordt door het massatoerisme, maken Bosnië Herzegovina meer dan een bezoek waard. 

Algemene informatie

De reis van dit jaar voert ons door een aantal landen waar we in de afgelopen jaren ook al geweest zijn. Bij de algemene informatie over die landen beperken we ons tot mogelijke veranderingen in bijvoorbeeld verkeersregels en dergelijke. Omdat Bosnië Herzegovina nieuw voor ons is, lichten we dit land er iets verder uit. 

Bosnië Herzegovina is een republiek die qua oppervlakte net iets groter is dan Nederland. Het inwonersaantal is met ruim 3,8 miljoen echter een stuk lager dan bij ons. Het land is dan ook relatief dun bevolkt. In het land wordt naast Bosnisch, ook Kroatisch en Servisch gesproken. De munteenheid is de Marka die ongeveer 52 eurocent waard is. Op deze site kun je eenvoudig Euro naar Marka en omgekeerd uitrekenen: https://wisselkoers-euro.nl/valuta-omrekenen/

Staatsburgers uit Nederland  hebben geen visum nodig voor een bezoek aan Bosnië-Herzegovina. Je moet wel een paspoort of identiteitskaart hebben dat na terugkeer uit Bosnië nog minstens zes maanden geldig is.

Verkeersregels in Bosnië Herzegovina

De volgende verkeersregels wijken af van de Nederlandse regels en kunnen voor campers van toepassing zijn:

• Bosnië Herzegovina is een bergachtig land. Let erop dat op smalle wegen stijgend verkeer voorrang heeft op dalend verkeer. 
• Voor campers beneden de 3500kg gelden de volgende maximale snelheden: binnen de bebouwde kom 50kmh, buiten de bebouwde kom 80 kmh, op autowegen en expreswegen 100 kmh en op autosnelwegen 130 kmh. 
• Voor campers boven de 3500kg gelden de volgende maximale snelheden: binnen de bebouwde kom 50kmh, buiten de bebouwde kom 80kmh, op autowegen en expreswegen 80 kmh en op autosnelwegen 80 kmh.
• Plaatsnaamborden die het begin en einde van de bebouwde kom aangeven, zijn geel met zwarte tekst.
• Het meenemen en gebruik van radardetectieapparatuur is verboden.
• In apparatuur (zoals navigatieapparatuur en telefoons) moet de functie voor signalering van vaste flitspalen of trajectcontroles zijn uitgeschakeld.
• Het is verplicht het hele jaar door overdag dimlicht of dagrijlicht (ook led) te voeren. Let op: In tunnels, bij weinig licht en bij slecht zicht is dagrijlicht niet voldoende en moet dimlicht worden gevoerd.
• Bewegwijzering op autosnelwegen is groen en op autowegen blauw met witte letters. Op lokale wegen zijn de borden geel met zwarte letters. Het bord dat een snelweg aanduidt, heeft een groene in plaats van blauwe achtergrond.
• Een rond blauw bord met een witte snelheidsaanduiding (bijvoorbeeld 60) geeft de minimumsnelheid aan.
• Een rond wit bord met een rode rand en twee auto's met daartussen een getal (bijvoorbeeld 100), geeft aan hoeveel meter afstand bestuurders moeten houden tot hun voorganger.
• in Bosnië Herzegovina heb je geen autoweg vignet of milieusticker nodig. 

Voor de (elektrische) fiets gelden de volgende specifieke regels:

• Het dragen van een helm is verplicht voor kinderen tot 16 jaar.
• Het is fietsers verboden tijdens het rijden een telefoon vast te houden. Handsfree bellen is wel toegestaan.
• Het is verboden om tijdens het fietsen een hoofdtelefoon te dragen of twee oortjes in te hebben.
• Het is verplicht op het fietspad te rijden als dat aanwezig is. De maximumsnelheid op het fietspad is 25 km/h.
• Het is fietsers verboden om naast elkaar te rijden.

Ons Reisschema

In de onderstaande tabel hebben we het reisschema voor ons rondje Balkan voor jullie uitgewerkt. De laatste jaren hebben we tijdens onze reizen nogal eens andere keuzes gemaakt dan vooraf gepland. Het fijne van een camper is dat je niet gebonden bent aan vooraf geboekte accommodaties en dat je dus n kunt spelen op de weersomstandigheden of plotselinge leuke andere opties die je vooraf niet had bedacht. Zie het reisschema dan ook als een routeboekje dat je helpt om te reizen, maar wijk zeker ook af als dat loont!!

Overnachten

Het blijft ieder haar weer een vraag: boeken we wel of boeken we geen overnachtingsplaatsen? Het boeken van een plek heet als voordeel dat je geen zorgen hebt zeker weet dat je op de plek van bestemming ook kúnt overnachten. zeker in de drukkere toeristische gebieden en bij de grotere toeristische trekpleisters en bezienswaardigheden en het in het hoogseizoen lastig om een plek te vinden. Het vooraf boeken heeft echter ook een groot nadeel. Je bent immers gebonden aan de geboekte data, waardoor je onderweg niet zomaar andere keuzes kunt maken en dat is nou net zo leuk aan het reizen met de camper. We hebben eigenlijk drie tips om met dit probleem om te gaan:

1. Boek alleen camperplekken of campings waar je tot kort voor aankomst nog gratis of tegen een kleine vergoeding kunt annuleren. 
2. Bezoek de belangrijke trekpleisters met de camper (parkeer dus ter plekke) maar overnacht verderop op je route. Daar is veelal wel nog plek en dat maakt boeken overbodig. 
3. Gebruik apps als camping car park (https://www.campingcarpark.com/). Met deze app kun je (nu nog vooral in Frankrijk, maar het netwerk breidt steeds verder uit) op de dag zelf kijken of er nog plekken op campings of camperplaatsen vrij zijn. Je boekt dat eenvoudig de plek en met het pasje (dat je zelfs onderweg aan de slagboom kunt aanvragen) rijd je zo naar binnen. Dit maakt last minute plannen en boeken een stuk handiger. Op de site die hoort bij de link hierboven, vind je alle informatie. 

Voor onze reis van dit jaar gebruiken we alle opties die we hierboven beschreven hebben. De vierde optie, het vooruit boeken van een plek die niet annuleerbaar is, komt slechts twee keer voor. We houden dus alle ruimte om af te wijken van onze plannen als daar aanleiding toe is. In het overzicht dat nu volgt hebben we onze geplande overnachtingsplaatsen per reisdag opgesomd. De exacte prijzen van de campings en camperplaatsen hebben we dit jaar weggelaten omdat blijkt dat ze veelal niet (volledig) kloppen. we hebben we een kolom met indicatieve prijzen toegevoegd. 

Activiteiten

De afgelopen jaren hebben we onderdeze kop steeds beschreven welke activiteiten we per dag gepland hadden. wat iemand leuk vindt om te doen is echter zo persoonlijk dat we dat nu niet meer doen. We koppelen aan iedere bestemming wél een aantal internetbronnen. Dat maakt het mogelijk om zelf keuzes te maken voor de inhoud van de reis. Als opmaat noemen we waar dat kan steeds één activiteit of bezienswaardigheid die we in ieder geval doen. In onze blog, dat we tijdens de reis bijhouden, gaan we uiteraard dieper in op de bestemmingen.